Ks. Józef Tischner – „Nadzieja mimo wszystko”

Skąd się bierze w człowieku nadzieja? Myślę, że to bardzo intrygujące pytanie i ciężko znaleźć na nie konkretną, jednoznaczną odpowiedź. Nawet sam autor książki „Nadzieja mimo wszystko”, ks. Józef Tischner, nie udziela czytelnikowi dokładnej odpowiedzi. Ale jednak, spróbujmy zastanowić się nad tym tematem. Porozmawiajmy o NADZIEI.

 

Ks. Józef Tischner, ksiądz katolicki, filozof, publicysta, profesor PAT-u. Autor takich książek jak „Etyka solidarności” czy „Filozofia Miłości”. Także wiele jego esejów oraz wypowiedzi zostało już zebranych i wydanych w różnych publikacjach. Warto do nich wracać, ponieważ niosą za sobą ponadczasowe treści…

 

„Nadzieja mimo wszystko”, dostępna na TaniaKsiazka.pl, to właśnie jeden z takich zbiorów, zawierający mało znane artykuły oraz wystąpienia ks. Józefa Tischnera, które pochodzą z różnych lat, nawet z lat 70. A jednak nadal zachowują swą aktualność. Czytając tę książkę, niejednokrotnie miałam wrażenie: „przecież współcześnie nadal tak się dzieje”. Można by pomyśleć, że świat niewiele się zmienia. Nie zmieniają się ludzkie dramaty i problemy. Zmieniają się tylko ich główni bohaterowie.

 

„Człowiek utracił pierwotny kontakt ze światem go otaczającym. Pomiędzy nim a światem stanął świat techniki jako bariera oddzielająca go od tego świata. Człowiek stracił zdolność do nawiązywania osobistego kontaktu z Bogiem. Dzisiaj ten człowiek staje wobec problemu jeszcze bardziej bezpośredniego. Grozi mu utrata samego siebie” (s.18-19)*.

 

Myślę, że podobnie jest z Nadzieją. Ludzie stale jej szukają, niezależnie od tego, w jakim żyją okresie, jakie mają wykształcenie i ile mają lat. Sama często łapię się na tym, że mówię komuś: „Mam nadzieję, że Ci się uda”. Jednak nigdy wcześniej nie zastanawiałam się głębiej nad jej znaczeniem, wydawała mi się ona taka oczywista… Nadzieja może być różnie rozumiana. I podobnie jest z tekstami ks. Józefa Tischnera – moim zdaniem są one idealne na każdy czas, choć każdy może różnie je odbierać, dla każdego mogą mieć inną wartość.

 

Czytając teksty ks. Tischnera, trzeba jednak pamiętać,  że są to przede wszystkim bardzo głębokie teksty, powiedziałabym – takie „do zastanowienia się”. Nie da się przeczytać ich w jeden wieczór czy w ciągu kilku godzin. A nawet jeśli się da – czytanie ich w takim tempie mija się z celem. Niewiele wyniesiemy z książki, którą przeczytamy bezrefleksyjnie i na szybko, dlatego na „Nadzieję…” z pewnością warto poświęcić trochę więcej czasu. Nie musimy się od razu zgadzać ze sposobem myślenia ks. Józefa Tischnera, ba – nawet wskazane jest, abyśmy myśleli trochę inaczej, abyśmy myśleli samodzielnie i samodzielnie wyciągali wnioski – do tego dąży każdy filozof.

 

Dla mnie zbiór tekstów ks. Tischnera „Nadzieja mimo wszystko”, jedna z nowości w księgarni TaniaKsiazka.pl, to bardzo wartościowa książka. Książka, do której z pewnością będę wracała, gdy tej nadziei będzie mi brakowało, gdy nie będę rozumiała tego, co dzieję się wokół i gdy po prostu – będę miała dość tego pośpiechu. Ona zdecydowanie pozwala mi zwolnić i wyciszyć się.

 

Sia

_______________________________

*Tekst ten jest fragmentem z konferencji wygłoszonej w ramach spotkań poświęconych filozofii przy kolegiacie św. Anny w Krakowie w roku akademickim 1972/1973, opublikowany w książce „Nadzieja mimo wszystko”, zbiór tekstów ks. J. Tischnera, Wyd. Znak, 2020.